Bạn có đang cân nhắc tham gia vào kinh doanh đa cấp (MLM)? Hãy cẩn trọng! Mô hình này, dù được quảng bá với những lời hứa hẹn hấp dẫn về tự do tài chính, lại tiềm ẩn nhiều cạm bẫy. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ bản chất của kinh doanh đa cấp, từ mô hình hoạt động, dòng tiền, sản phẩm, cho đến những vấn đề pháp lý và biến tướng lừa đảo. Với kinh nghiệm cá nhân và phân tích sâu sắc, tôi sẽ giúp bạn nhìn nhận rõ hơn về MLM và đưa ra quyết định sáng suốt.
Key Takeaways:
Tuyệt vời! Với vai trò là một trợ lý viết lách chuyên nghiệp, tôi sẽ giúp bạn hoàn thiện các phần heading đã chọn thành những bài viết chi tiết, tuân thủ theo hướng dẫn hệ thống (system instruction) và các yêu cầu bổ sung của bạn. Hãy cùng bắt đầu!
Kinh doanh đa cấp, hay Multi-Level Marketing (MLM), là một chiến lược tiếp thị mà các công ty sử dụng để bán sản phẩm hoặc dịch vụ. Điểm đặc biệt của mô hình này là doanh thu của công ty đến từ một lực lượng lao động không được trả lương, bao gồm những người bán hàng, nhà phân phối, hoặc tư vấn viên.
Người tham gia kiếm tiền thông qua hai cách chính: bán sản phẩm trực tiếp cho khách hàng và tuyển dụng người khác vào mạng lưới để trở thành nhà phân phối cấp dưới của họ. Tuy nhiên, để nhận được hoa hồng, người tham gia thường phải duy trì tối thiểu hai nhánh phân phối.
Điều quan trọng cần lưu ý là trong khi MLM có thể mang lại cơ hội kiếm tiền, các nghiên cứu đã chỉ ra rằng từ 99,0% đến 99,9% người tham gia cuối cùng sẽ mất tiền. Vì vậy, trước khi tham gia vào bất kỳ công ty MLM nào, hãy tìm hiểu kỹ về mô hình kinh doanh, sản phẩm, và chính sách hoa hồng.
Trong mô hình kinh doanh đa cấp, dòng tiền và thu nhập là hai khái niệm quan trọng, nhưng thường gây hiểu lầm cho những người mới tham gia. Hãy cùng phân tích kỹ hơn về cách thức hoạt động của chúng.
Thống kê cho thấy rằng sau khi trừ đi chi phí hoạt động, cả hai nguồn doanh thu này đều không mang lại lợi nhuận cho đại đa số người tham gia. Trên thực tế, thu nhập bình quân của người bán hàng đa cấp tại Việt Nam chỉ là 316 nghìn đồng/tháng.
Một câu hỏi quan trọng cần đặt ra khi tìm hiểu về kinh doanh đa cấp là: ai thực sự là người mua sản phẩm, và mục đích của họ là gì?
Trong thực tế, phần lớn doanh thu của các công ty MLM đến từ chính những người tham gia vào hệ thống. Họ vừa là người bán hàng, vừa là người tiêu thụ sản phẩm, và thường được tuyển dụng dựa trên cấu trúc kim tự tháp.
Chỉ có một phần nhỏ doanh thu đến từ những khách hàng bán lẻ không tham gia vào mô hình kim tự tháp. Nhiều công ty MLM không công khai tỷ lệ này, hoặc thậm chí không phân biệt giữa người tiêu dùng kiêm bán hàng và người tiêu dùng thuần túy.
Các công ty MLM thường quảng bá hình ảnh về những người thành công, kiếm được hàng triệu đô la nhờ vào mô hình kinh doanh này. Tuy nhiên, sự thật đằng sau những câu chuyện thành công đó là gì?
Lợi nhuận của các công ty MLM đến từ tiền của phần lớn người tham gia, những người phải tiêu dùng sản phẩm và nỗ lực bán hàng cho nhau với hy vọng leo lên đỉnh kim tự tháp.
Thu nhập của những người tham gia hàng đầu được sử dụng để tạo ra ảo ảnh về khả năng thành công tài chính, khuyến khích người khác tham gia vào hệ thống.
Tuyệt vời! Chúng ta đã đi qua những khía cạnh cốt lõi của kinh doanh đa cấp. Giờ đây, để hiểu rõ hơn về bức tranh toàn cảnh, tôi sẽ giúp bạn làm sáng tỏ những vấn đề liên quan đến luật pháp, lịch sử phát triển, và đặc biệt là "hình tháp ảo" - một biến tướng nguy hiểm của MLM.
Kinh doanh đa cấp không chỉ là một mô hình kinh doanh, mà còn là một lĩnh vực có nhiều vấn đề pháp lý và lịch sử phức tạp.
Người bán hàng đa cấp không phải là nhân viên của công ty. Họ không nhận lương, thưởng, hay bất kỳ khoản đền bù nào cho chi phí hoạt động. Thu nhập của họ chỉ đến từ hoa hồng bán hàng và hoa hồng từ doanh số của tuyến dưới.
Do không phải là nhân viên, người tham gia MLM không được luật lao động bảo vệ. Họ thường được gọi là "nhà thầu độc lập" hoặc "chủ doanh nghiệp độc lập", nhưng thực tế không có quyền sở hữu tài sản kinh doanh hữu hình hoặc vô hình.
Nguồn gốc của MLM có thể được truy ngược về những năm 1920, với sự xuất hiện của các công ty như California Vitamin Company (sau này là Nutrilite) và California Perfume Company (Avon). Tuy nhiên, đến thập niên 1970, MLM gặp phải nhiều chỉ trích và bị coi là "hình tháp ảo".
Việt Nam không nằm ngoài xu hướng toàn cầu, khi kinh doanh đa cấp bắt đầu du nhập vào đầu thế kỷ 21. Tuy nhiên, đi kèm với những cơ hội, MLM cũng mang theo nhiều cạm bẫy và biến tướng lừa đảo.
Trong giai đoạn đầu, MLM tại Việt Nam gặp nhiều phản đối do sự xuất hiện của các công ty lừa đảo và những nhà phân phối sai trái. Sự thiếu hiểu biết của người dân và sự chậm trễ trong quản lý của chính quyền cũng góp phần làm gia tăng tình trạng này.
Để quản lý hoạt động MLM, Việt Nam đã ban hành Luật Cạnh tranh (2005) và Nghị định 40/2018/NĐ-CP. Tuy nhiên, những quy định này vẫn còn nhiều kẽ hở, tạo điều kiện cho các công ty bất chính lợi dụng.
Tôi đã từng chứng kiến nhiều người thân quen của mình "đổ tiền" vào kinh doanh đa cấp, với hy vọng làm giàu nhanh chóng. Tuy nhiên, phần lớn trong số họ đều phải nhận trái đắng, khi ôm hàng tồn kho và không thể tuyển thêm người. Qua đó, tôi nhận thấy rằng trước khi quyết định tham gia vào bất kỳ mô hình kinh doanh nào, chúng ta cần phải tìm hiểu thật kỹ, đánh giá rủi ro và không nên quá tin vào những lời hứa hẹn "trên trời".
"Hình tháp ảo" là một biến tướng nguy hiểm của kinh doanh đa cấp, nơi lợi nhuận không đến từ việc bán sản phẩm, mà từ việc tuyển dụng thành viên mới.
Trong mô hình này, tiền của những người mới tham gia được dùng để trả hoa hồng cho những người ở trên, tạo ra một vòng xoáy luẩn quẩn. Những người khởi xướng hệ thống (ở đỉnh kim tự tháp) sẽ lợi dụng và bóc lột những thành viên bên dưới.
Để nhận biết hình tháp ảo, hãy chú ý đến những dấu hiệu sau:
Hình tháp ảo là một cái bẫy ngọt ngào, hứa hẹn về một tương lai giàu có, nhưng thực chất lại cướp đi tiền bạc và thời gian của nhiều người. Hãy luôn tỉnh táo và tìm hiểu kỹ trước khi quyết định tham gia vào bất kỳ mô hình kinh doanh đa cấp nào.
Bình luận
